درمان گردن درد با فیزیوتراپی و ورزش
ستون فقرات گردنی ساختار بسیار پیچیده و شگفت انگیزی دارد. این ساختار قادر است در حین تحمل وزنی در حدود 7 کیلوگرم یا بیشتر، در جهات مختلف حرکت کند. هیچ بخش دیگری از ستون فقرات انسان چنین دامنه حرکتی وسیعی ندارد. اما از طرفی این ترکیب فوق العاده ی پیچیدگی و توانایی حرکت در جهات مختلف ، گردن را مستعد درد و آسیب کرده است. گردن درد می تواند بسیار برای فرد مشکل آفرین باشد و در انجام فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند. همچنین ممکن است شخص به علت درد گردن نتواند گردن خود را حرکت دهد و یا درد از گردن او به سر یا به شانه ها و دست ها انتشار یابد.
فیزیوتراپیست می تواند در تسکین و از بین بردن گردن درد به شما کمک کند و پس از درمان گردن درد، راه کارهایی برای پیشگیری از گردن درد در آینده به شما ارائه کند.
علائم و نشانه ها
ممکن است همراه با گردن درد شخص این علائم را تجربه کند :
- انتشار درد گردن به کمریا به شانه ها و دست ها که این حالت ممکن است ازعلائم آرتروز گردن نیز باشد.
- شدت یافتن درد گردن با حرکت دادن آن
- خشکی و بی حرکتی گردن
- سر درد و سر گیجه : بروز سر درد همراه با گردن درد شایع است و ممکن است ماه ها طول بکشد
در صورتی که گردن درد ناشی از فشار به ریشه های عصبی در ستون فقرات گردنی باشد علائم زیر ممکن است بروز کند :
- بی حسی ، گزگز و مور مور شدن دست ها
- احساس سوزش در هنگام لمس کردن پوست بازو ها و دست ها
- درد ناگهانی گردن که مانند شوکی است که از گردن به بازو ها و دست ها منتثل می شود
- احساس بی حسی و گزگز در پاها
- عدم توانایی کنترل ادرار یا مدفوع ( این مورد در صورت فشار شدید به طناب نخاعی بروز می کند
علت ها و دلایل
دلایلی که می توانند موجب بروز آرتروز گردن و درد گردن شوند بسیار زیاد هستند. در اینجا برخی از مهمترین علل گردن درد را بررسی می کنیم :
عادات حرکتی غلط : حالت غلط قرار گیری بدن (هنگام نشستن، خوابیدن و ..) ، داشتن اضافه وزن و ضعف عضلاتی که ستون فقرات را حمایت می کنند موجب عدم تعادل ستون فقرات و علت درد گردن بروز حالت سر و گردن به جلو می شود. از طرفی فشار به مفاصل و انقباض عضلانی موجب بروز گرفتگی و تنش در عضلات گردن و خشکی و بی حرکتی گردن می شود و می تواند علت گردن درد محسوب شود.
حالت غلط قرار گیری بدن : این مورد شایع ترین دلیل بروز گردن درد است چرا که با حالت های غلط قرار گیری بدن هنگام نشستن و خوابیدن و … فشار زیادی به عضلات و لیگامنت ها وارد می شود. معمول ترین این عادات غلط شامل شانه های آویزان و افتاده و گرفتن سر به جلو در هنگام ایسادن ، کار کردن در بازه های زمانی طولانی با حالت سر به پایین و نشسته خوابیدن با گردن افتاده .
بالا رفتن سن : با بالا رفتن سن عارضه هایی مانند فرسایش دیسک های ستون فقرات ، تنگی کانال نخاعی و آرتروز ستون فقرات بروز می کنند که می تواند موجب گردن درد شود.(در ادامه این موارد آمده است)
آرتروز ستون فقرات : این بیماری یک بیماری شایع است که موجی تحلیل رفتن و فرسایش تدریجی غضروف ها در بدن می شود. بدن انسان در مقابل تحلیل رفتن بافت غضروفی با تشکیل بافت استخوانی واکنش نشان می دهد. این بافت های استخوانی اضافی که زائده یا خار استخوانی یا در اصطلاح استئوفیت گفته میشوند ، حرکت مفصل را تحت تاثیر قرار می دهند.
تنگی کانال نخاعی : در این عارضه کانال نخاعی که راه عبور عصب ها می باشد تنگ و فشرده می شود و به همین علت ریشه های عصبی گیر می افتند و به آن ها فشار وارد می شود . تنگی کانال نخاعی می تواند موجب گردن درد و همچنین درد شانه و بی حسی در دست ها شود چرا که عصب های مربوطه که ریشه های در گردن وجود دارند بر اثر این عارضه ، به طور طبیعی عمل نمیکنند.
فرسایش دیسک های ستون فقرات : در این عارضه دیسک هایی که بین مهره های ستون فقرات قرار دارند رفته رفته خشک می شوند و میزان آب درون آن ها کم می شود و به همین خاطر ارتفاع آن ها کم می شود و قابلیت ارتجاعی خود را نیز از دست می دهند، همچنین ممکن است بر اثر این عارضه دیسک گردن و کمر دچار برآمدگی و بیرون زدگی شوند که منجر به درد گردن و کمر و همچنین احساس کرختی و گزگز شدن در دست ها می شود، که در چنین شرایطی باید برای درمان دیسک گردن اقدام نمود. از جمله علائم دیسک گردن خصوصا وقتی مزمن می شود درد دستها با یک حالت انتشاری از بالا به پایین می باشد که بدون درد گردن است و بیمار ممکن است ارتباط ان با مشکل دیسک گردن را به راحتی نپذیرد.چه بسیارند بیمارانی که نزد ما مراجعه کرده اندو به دلیل درد انتشاری دست چپشان جهت پیگیری مسایل قلبی انژیوگرافی های متعدد شده اند و بارها بستری شده اند در حالیکه مشکل آنها ناشی از تحریک ریشه ای عصبی در کنار دیسک گردن و بدون درد گردن بوده است.
بروز حادثه و وارد شدن آسیب به گردن : معمولا در تصادفات رانندگی گردن دچار ضربه یا شوک و حرکت ناگهانی می شود. در این حالت دچار انقباض بیش از حد یا کشیدگی گردن می شود چرا که سر شخص به طور ناگهانی و با سرعت و نیروی زیاد به سمت جلو یا عقب حرکت می کند و این حرکت خارج از محدوده دامنه حرکتی گردن می باشد. این حرکت موجب فشار به عضلات و رباط های گردنی می شود و شخص دچار گرفتگی عضلانی شدید ، درد و خشکی عضلات و کوفتگی گردن می شود.
سایر عوامل : در اکثر موارد گردن درد ناشی از اثر کشیدگی یا گرفتگی عضلانی و یا فشار به ریشه های عصبی می باشد اما در بعضی موارد درد گردن می تواند نشانه ی عارضه های جدی تری باشد به همین خاطر است که هرگز نباید درد گردن را نادیده گرفت چرا که میتواند بر اثر عفونت در ناحیه ستون فقرات گردنی ، فشار به نخاع ، وجود تومور ، شکستگی مهره ها یا عوامل خطرناک دیگر باشد. در صورتی که به سر شخص آسیبی وارد شده باشد احتمال زیادی وجود دارد که گردن او نیز آسیب دیده باشد و لازم است سریعا به پزشک مراجعه شود.
تشخیص
اولین قدم در تشخیص علت گردن درد انجام معاینه فیزیکی توسط متخصص می باشد. برای تشخیص دقیق تر یا تایید تشخیص ممکن است نیاز به انجام آزمایشات بیشتر مانند تست اشعه ایکس یا اسکن ام ارای برای مشاهده وضعیت ریشه های عصبی گردن می باشد.
راه ها و روش های درمان
شما می توانید برای درمان گردن درد شدید خود به فیزیوتراپی مراجعه کنید همچنین ممکن است پزشک شما برای درمان درد گردن و بازیابی حرکت گردن ، شما را به یک مرکز فیزیوتراپی ارجاع دهد و نیز با توصیه ورزش برای گردن درد به معالجه می پردازد یا از روش درمان گردن درد با لیزر استفاده کنید. انجام درمان های فیزیوتراپی راکار کلیدی برای توانبخشی و بهبودی درد گردن و بازیابی سلامت شماست.
درمان های فیزیوتراپی شامل دو دسته فعال و منفعل می شود. روش های درمانی منفعل ( معمولا به کمک دستگاه ها و یا درمان های دستی موجب کاهش درد و ریلکس شدن عضلات می شود. به همین خاطر در شروع برنامه درمانی، از روش های منفعل برای بهبود وضعیت فرد استفاده می شود با این هدف که شخص برای انجام درمان های فعال آماده شود. درمان های فعال شامل انجام تمرینات و حرکات اصلاحی می شود.
روش های درمانی منفعل
درمان های منفعل شامل موارد مختلفی است که برخی از مهمترین آن ها در ادامه آمده است :
ماساژ گردن : هدف ماساژ ستون فقرات گردنی بر طرف کردن گرفتگی های مزمن در عضلات گردن و برطرف کردن تنش وارد شده به عضلات بر اثر فعالیت های روزانه می باشد.
درمان های دستی : روش های درمان دستی برای افزایش دامنه حرکتی گردن و کاهش درد آن استفاده می شود . انجام درمان های دستی و تکنیک های جا اندازی برای گردن بسیار حساس است و لازم است فیزیوتراپ قبل از انجام آن از ایمن بودن آن مطمئن شود.
سرما درمانی و گرما درمانی: با استفاده از گرما درمانی جریان خون در ناحیه آسیب دیده افزایش می یابد و در نتیجه اکسیژن و مواد معدنی بیشتری به ناحیه آسیب دیده میرسد. همچنین برای خارج شدن موادی که بر اثر اسپاسم عضلانی تولید شده اند نیاز به وجود جریان خون بیشتری در ناحیه اسیب دیده است.
از طرفی سرما درمانی با کاهش جریان خون به کاهش التهاب و گرفتگی عضلات و تسکین دردکمک میکند . فیزیوتراپیست در زمان های مناسب هر کدام از این دو روش را برای درمان فرد به کار میگیرد.
الکترتراپی با دستگاه TENS : توسط این دستگاه ماهیچه های شما با ارسال یک جریان الکتریکی ایمن به آن ، تحریک می شود . این روش یه کاهش گرفتگی عضلات و افزایش ترشح اندورفین و ترشح طبیعی مواد تسکین دهنده درد در محل آسیب کمک می کند.
تراکشن : در روش تراکشن ، فیزیوتراپ سعی دارد با کشش ستون فقرات یا اصطلاحا جاانداختن آن ، درد را تسکین دهد و به حرکت آسان تر ستون فقرات کمک کند. انجام تراکشن یا کشش ستون فقرات می تواند به صورت دستی یا با کمک وسیله ای به نام تراکشن انجام شود.
اولتراسوند : اولتراسوند با افزایش جریان خون به کاهش گرفتگی عضله ، تورم و خشکی مفاصل و تسکین گردن درد کمک می کند. این کار با فرستادن امواجی به عضلات و به وجود آمدن گرما انجام می شود که به بالا رفتن جریان خون و تسریع بهبودی کمک می کند.
روش های درمانی فعال
در قسمت درمان گردن درد با روش های فعال فیزیوتراپیست تمرینات و حرکات بسیاری به شما آموزش می دهد . انجام این تمرینات به منظور بهبودی انعطاف پذیری، قدرت عضلانی ، ثبات عضلانی و تعادل و تفزایش دامنه حرکنی مفاصل ستون فقرات می باشد. برنامه تمرینی برای هر شخص متفاوت است و با توجه به وضعیت او و همچنین سوابق پزشکی او تدوین شده است. ممکن است تمریناتی که فیزیوتراپ برای گردن درد شما پیشنهاد کرده است برای شخص دیگری مناسب نباشد چرا که ممکن است علت اصلی گردن درد شما با شخص دیگر کاملا متفاوت باشد.
در صورت به کار گیری روش درمانی مناسب گردن درد شما در مدت زمانی بین 4 تا شش هفته کاملا از بین خواهد رفت. البته در موارد آسیب شدید ممکن است علائم تا 8 هفته ادامه داشته باشند . فیزیوتراپیست می تواند گردن درد شما را بهبود دهد و راهکارهایی را به شما آموزش دهد که ار بروز مجدد درد گردن جلوگیری کنید. در صورت مشارکت فعال در درمان های فیزیوتراپی می توانید در کوتاهترین زمان گردن درد خود را درمان کنید و با استفاده از روش های ایمن دوباره به روند قبلی و انجام فعالیت های روزانه خود بازگردید.
ورزش و حرکات اصلاحی
تمریناتی که در ادامه آورده شده است برای تقویت عضلات گردن طراحی شده است. لازم است قبل از انجام این حرکات در مورد مناسب بودن آن ها برای شرایط فعلی بدنتان با فیزیوتراپ مشورت کنید. این تمرینات و ورزش دیسک گردن همچنین باید تنها در صورتی انجام شوند که موجب درد و نارحتی شما نمی شوند. شما می توانید این حرکات ابتدایی را برای تقویت گردن خود انجام دهید و زمانی که احساس کردید انجام آن برایتان بسیار ساده و راحت شده است ، فیزیوتراپ شما برنامه تمرینی پیشرفته تری را به شما می دهد.
تمرین 1
در حالتی که نشسته اید و چشمانتان به سمت رو به رو است، سر خود را با همان حالت صاف به سمت عقب ببرید. این حرکت را 10 بار تکرار کنید.
تمرین 2
بنشینید و مانند تمرین قبل گردن خود صاف و به سمت عقب بگیریو سر خود را به سمت بالا ببرید ، تا جایی سر خود را حرکت دهید که احساس درد و ناراحتی نمیکنید و سپس دوباره سر را پایین بیاورید. این حرکت را 10 بار تکرار کنید. بعد از انجام نمامی تمرینات نیز یک ست دیگر این تمرین را انجام دهید ( این ورزش گردن درد در یک جلسه دو بار انجام می شود )
تمرین 3
بنشینید و سر و گردن خود را صاف بگییرید. سپس به آرامی سر خود را به سمت شانه راست پایین ببرید و از دست راست خود برای حرکت دادن گردن کمک بگیرید . تا جایی گردن را حرکت دهید که کشش ملایمی را سمت چپ گردن خود احساس کنید و سپس گردن خود را به حالت اوله بازگردانید. این حرکت را بر هر طرف 5 بار تکرار کنید.
تمرین 4
برای رفع گردن درد بنشینید و سر و گردن خود را صاف بگیرید . به آرامی گردن خود را به سمت راست بچرخانید تا جایی که بینی شما در بالای شانه شما قرار گیرد. سپس به آرامی به حالت اوله باز گردید. این حرکت را برای هر طرف 5 بار تکرار کنید.
تمرین 5
بنشینید و سر و گردن خود را صاف بگیرید . دستان خود را پشت سر خود حلقه کنید و به آرامی با کمک دستانتان سر را به سمت پایین خم کنید و چانه خود را به قفسه سینه نزدیک کنید ، این کار را تا جایی ادامه دهید که کشش ملایمی در پشت گردن خود احساس میکنید. سپس سر را به حالت اولیه بازگردانید. این تمرین را 5 بار تکرار کنید.
تمرین 6
بنشینید و دست خود را بالا بیاورید و حدود 90 درجه خم کنید . بازوها و شانه و گردن خود را در حالت ریلکس و شل بگیرید. به آرامی عضلات بین استخوان های کتف ( در بالای کمر) را منقبض کنید تا استخوان های کتف به هم نزدیک شوند سپس به حالت اولیه بازگردید. این حرکت را 5 بار تکرار کنید
فیزیوتراپی پاس 44952133